فرزندان گتو… نام من آدم است / الیاس خوری (نامزد نهایی جایزه بوکر عربی ۲۰۱۷)

ادبیات اقلیت ـ رمان “فرزندان گتو… نام من آدم است” روایتگر تلاش آدم دنون، مهاجر فلسطینی ساکن نیویورک برای نوشتن یک رمان است. او در این فرایند به بازگویی داستان زندگی خود منتقل می‌شود و از کودکی‌های خود که در شهر “اللد” (AL-LED) که در سال ۱۹۴۸ به اشغال درآمد و ساکنانش از آن بیرون رانده شدند، می‌گوید. حکایت مادر آدم که با نوزاد خویش در شهر ماند، داستان گتویی است که ارتش اشغالگر برای فلسطینیان برپا کرد و با سیم خاردار به دور آن حصار کشید.

***

الیاس خوری در سال ۱۹۴۸ در بیروت زاده شد. دبیر تحریریه مجلهٔ “شئون فلسطینیه” (۱۹۷۵-۱۹۹۷)، مدیر بخش فرهنگی روزنامهٔ “السفیر” (۱۹۸۱-۱۹۹۱)، مدیر تحریریهٔ مجلهٔ “الکرمل” (۱۹۸۱-۱۹۸۳) و مدیر تحریریهٔ پیوست ادبی روزنامهٔ “النهار” (۱۹۹۲-۲۰۰۸) بود. و از سال ۲۰۱۰ در به عنوان مدیر تحریریهٔ مجلهٔ “الدراسات الفلسطینیه” به کار مشغول بوده است. هم‌چنین به عنوان استاد مهمان در دانشگاه کلمبیا در نیویورک (۱۹۸۰-۱۹۸۲)، و استاد در دانشگاه نیویورک (۲۰۰۱-۲۰۱۴)، و استاد مهمان در دانشگاه آمریکایی لبنان در بیروت (۲۰۱۵) به فعالیت مشغول بوده است. از او تا کنون سیزده رمان به چاپ رسیده است که از مهم‌ترینشان می‌توان به “الجبل الصغیر(کوه کوچک)” (۱۹۷۷)، “رحله غاندی الصغیر(سفر گاندی کوچک)” (۱۹۸۹) و”باب الشمس(دروازهٔ خورشید)” (۱۹۹۸) اشاره کرد. رمان “سینالکول” (۲۰۱۲) او جزو کارهای منتخب در لیست بلند جایزهٔ بوکر عربی سال ۲۰۱۳ نیز بوده است. سه نمایشنامه و چهار کتاب در نقد تئاتر نیز در کارنامهٔ او قرار دارد؛ و آثار او به پانزده زبان ترجمه شده است.

***

جایزه عربی بوکر در سال ۲۰۰۷ به همت هیئت گردشگری و فرهنگ ابوظبی و با پشتیبانی جایزه بوکر بریتانیا پایه گذاری شد.

این جایزه صرفاً در حوزه رمان برگزار می‌شود و لیست نهایی آن شامل شش رمان می شود. به جز تضمین ترجمه رمان برتر، به هر یک از شش رمان راه یافته به لیست نهایی، مبلغ ده هزار دلار و به رمان برگزیده علاوه بر آن مبلغ پنجاه هزار دلار پرداخت می‌شود.

مؤسسه جایزۀ بین المللی بوکر عربی، روز پنجشنبه ۱۶ فوریه ۲۰۱۷ فهرست نامزدهای نهایی جایزه بوکر عربی سال ۲۰۱۷ را معرفی کرد.

این فهرست دربردارندۀ شش رمان به این شرح است:

السبیلیات نوشتۀ إسماعیل فهد إسماعیل از کویت

فرزندان گتو نوشتۀ إلیاس خوری از فلسطین

در اتاق عنکبوت نوشتۀ محمد عبد النبی از مصر

آغل‌های بردگان نوشتۀ نجوى بن شتوان از لیبی

مرگ کتاب‌فروش نوشتۀ سعد محمد رحیم از عراق

مرگ کوچک نوشتۀ محمد حسن علوان از عربستان سعودی

برگزیدۀ نهایی این جایزه ۲۵ آوریل ۲۰۱۷ در شب افتتاحیۀ نمایشگاه کتاب ابوظبی اعلام خواهد شد.

گزارش و معرفی از: فرزدق اسدی

ادبیات اقلیت / ۷ فروردین ۱۳۹۵