هامون‌نگاری: پرونده‌ای برای کتاب سایه‌بین و مینوآگاهی

ادبیات اقلیت ـ «هامون نگاری» عنوان پروندۀ سایت انجمن رمان ۵۱ برای کتاب سایه‌بین و مینوآگاهی از کاظم تینا تهرانی (ک. تینا) است.

در این پرونده نوشته هایی از کامیار عابدی، دکتر منصوره تدینی، مصطفی انصافی، نسترن کیوان پور، سارا جمشیدی، علی صارمیان، جواد ثامنی، حسن میرعابدینی، منوچهر آتشی، شاپور بنیاد و ک. تینا، منتشر و بازنشر شده است.

مصطفی انصافی، دبیر این پرونده در یادداشتِ خود برای این پرونده نوشته است:

چندی پیش لابه‌لای گفت‌وگو با دوستان بحثی درگرفت درباره‌ی ک. تینا و شگفت آن‌که اغلب دوستان در آن جمع – که همگی از نویسندگان و خوانندگان جدی و پیگیر ادبیات داستانی هستند – حتی نام کاظم تینا تهرانی را نشنیده بودند. همان شب ذهن من جرقه‌ای زد و آن جرقه، آتش این پرونده را روشن کرد؛ پرونده‌ای درباره‌ی یکی از آثار ک. تینا، «سایه‌بین و مینوآگاهی»، تا به بهانه‌ی آن سرک بکشیم به جهان داستانی غریبِ کاظم تینا تهرانی و نوری هرچند کوچک بتابانیم بر تاریکی مطلق پیرامون نویسنده‌ای بزرگ اما کم‌قدردیده و بهتر است حتی بگوییم قدرنادیده. همو که سهراب سپهری شعر «سمت خیال دوست» را به او تقدیم کرده و این شاید تنها گرامی‌داشت او در تاریخ ادبیات ایران باشد. البته درباره‌ی آثار تینا انگشت‌شمار مطالبی این‌سو و آن‌سو منتشر شده است (که اغلب آن‌ها در این پرونده بازنشر می‌شود)، اما هرگز دینِ اهل ادب به او ادا نشده است. ک. تینا را کشفی دیگر آن‌چنان که شایسته‌ی اوست باید. این پرونده ادای احترام است به او که چونان بنای تاریخی باشکوهی حضور دارد، اما سال‌ها از چشم اهل فن دور مانده یا دور نگاه داشته شده. این پرونده قطعاً آن کشف دوباره نیست، سرنخی شاید باشد برای اهل فن تا کاوش آغاز شود.

[…]

برای اولین بار است که در نشریات ادبی فارسی‌زبان (چه در مطبوعات و چه در فضای مجازی) مجموعه‌ای با چنین وسعتی به زندگی و آثار ک. تینا می‌پردازد. نویسنده‌ای که به قول منوچهر آتشی فدای دو سکوت شده است: «دو سکوت با دو انگیزه (و دو تعبیر نیز): نخستین، سکوت و انزوای خویش است، ریشه در بی‌نیازی عارفانه‌ای (دارد) که در عین حال «آگاهی آه اسف بر لبی» از کناره‌ی آن قد کشیده است… دومین سکوت توطئه‌ی سکوت بود. کسی حرفی نزد. چرا؟ نمی‌دانم.» سکوت اول را که هیچ‌کس نتوانست و نخواهد توانست بشکند. امید که این پرونده کمک کند سکوت دوم بشکند.

متن کامل یادداشت دبیر و مطالب پرونده کتاب سایه‌بین و مینوآگاهی از کاظم تینا تهرانی (ک. تینا) را در سایت انجمن رمان ۵۱ بخوانید.

ادبیات اقلیت / ۱۴ بهمن ۱۳۹۴