/پروندۀ حوزۀ علمیه و ادبیات داستان/
پسرانِ قم؛ پروندۀ تجربه برای چهار رمان‌نویس حوزوی
ادبیات اقلیت ـ شمارۀ آذر ماه‌نامۀ «تجربه» صفحاتی را به چهار رمان‌نویس حوزوی اختصاص داده است.
امیر خداوردی، علی غبیشاوی، سید احمد بطحایی و مهدی شریفی، سه نویسنده‌ای هستند که در این پرونده با رمان‌هایشان «آمین می‌آورم»، «بی‌مترسک»، «هر صبح می‌میریم» و «تن‌ها» مهمان شمارۀ چهلم ماه‌نامۀ تجربه‌اند.
علیرضا غلامی، دبیر بخش ادبیات «تجربه» در یادداشتی که در ابتدای این پرونده منتشر شده، نوشته است: «وقتی انقلاب شد، کسانی که خود را روشنفکرِ مسلمان می‌خواندند حوزه‌ی اندیشه و هنر اسلامی را راه انداختند و اعلام کردند که می‌خواهند ادبیات و هنرشان در خدمت آرمان‌های انقلاب باشد. آنها می‌خواستند قصه‌ی اسلامی عرضه کنند. اما هنوز کارشان پا نگرفته بود که ۱۳ نفر از مؤسسانش بیرون رانده شدند.» / «… گفته‌اند علتِ راندن آن ۱۳ نفر این بود که نمی‌خواستند زیر بار سانسور بروند و به صورت سفارشی از آرمان‌ها و ارزش‌ها دفاع کنند. درست است که نویسندگانِ مسلمان می‌خواستند با هنر و ادبیات از آرمان‌ها و ارزش‌ها دفاع کنند. اما ظاهراً برای آنها مهم بود که از کدام آرمان دفاع کنند و از کدام آرمان دفاع نکنند…» / «و حالا گروهی از قُم آمده که می‌خواهد علوم دینی و تجربه‌های شخصی را به هم بیامیزد و روایت‌های نو بنویسد. اینها می‌‌گویند نگاهشان به آدم‌ها سیاه و سفید نیست و این را مدیون رمان هستند. همین باعث شده که شیفته‌ی قدرتِ رمان شوند. اینها که از قُم آمده‌اند خودشان چوب‌خورده‌ی سانسورند. اینها را «طُلابِ رمان‌نویس» یا «روحانیونِ رمان‌نویس» می‌خوانند. اینها چند تفاوت عمده و چند شباهت مهم با گذشتگان‌شان دارند. شباهت مهم‌شان در این است که همه‌شان مذهبی هستند، در دین خبره و با زیر و بم آن آشنا هستند. اما تفاوت‌هاشان خیلی بیشتر از شباهت‌هاشان است، حتا در نگاهشان به مذهب. اینها که از قم آمده‌اند، نمی‌خواهند چیزی را تغییر بدهند و نمی‌خواهند از رمان برای تبلیغ استفاده کنند…»
بخش دوم این پرونده، با عنوان «ما هم روایت می‌کنیم»، میزگردی است با حضور امیر خداوردی، علی غبیشاوی و سید احمد بطحایی دربارۀ رمان‌نویسی طلاب.
محمدحسن شهسواری، علی خدایی و کاوه فولادی نسب نیز در یادداشت‌های با عناوین «برخی راه‌ها به قم ختم می‌شوند»، «روزی که قم رفتم» و «آنها یک جای خالی را پر می‌کنند» به این موضوع پرداخته‌اند. تجربه در این باره توضیح داده است: «در سال‌های اخیر، چند داستان‌نویس موفق به قم رفته‌اند که به طلاب علوم دینی فنون رمان‌نویسی و داستان‌نویسی یاد دهند. محمدحسن شهسواری، علی خدایی و کاوه فولادی نسب، از جملۀ آنها بوده‌اند. حاصل رفت و آمد آنها بین طلاب علوم دینی در دو سه سال اخیر، رمان‌های نویسندگانی بوده که قابل تحسین بوده‌اند. مجلۀ تجربه از آنها خواسته تجربه‌شان را از تدریس داستان برای طلاب بنویسند و توضیح دهند که چرا طلاب علوم دینی می‌خواهند رمان بنویسند و اصولاً داستانی که آنها می‌نویسند چه تفاوت‌هایی با بقیۀ داستان‌ها دارند.»
در این پرونده همچنین ابراهیم اکبری دیزگاه و محمدرضا زائری، به عنوان دو نویسنده حوزوی یادداشت‌هایی با عناوین «صداهای تازه» و «یک فرصت تازه» نوشته‌اند.
بخش پایانی این پرونده چهار یادداشت دربارۀ چهار رمان از طلاب حوزوی است.
میلاد ظریف، داستان‌نویس، در یادداشتی با عنوان «برق‌گرفتگی صویله» نگاهی به رمان «بی‌مترسک» علی غبیشاوی انداخته است که در سال ۱۳۹۲ در انتشارات نگاه منتشر شده است.
نفیسه مرادی، داستان‌نویس نیز دربارۀ رمان «تن‌ها» اثر مهدی شریفی نوشته‌است که در سال ۱۳۹۳ در نشر چشمه منتشر شده اس. «گریز ناگزیر» عنوان یادداشت نفیسه مرادی در این باره است.
«به امید مرگ صبحگاهی» عنوان یادداشت رامبد خانلری، داستان‌نویس است دربارۀ رمان «هر صبح می‌میریم» اثر سید احمد بطحایی که در سال ۱۳۹۴ در نشر افق منتشر شده است.
دربارۀ رمان «آمین می‌آورم» اثر امیر خداوردی نیز که در سال ۱۳۹۴ در نشر هیلا منتشر شده اس، ابراهیم اکبری دیزگاه یادداشتی با عنوان «ایمان بی شور یک شابلقایی» منتشر کرده است.
ماه‌نامۀ تجربه، به سردبیری مهدی یزدانی خرم هر ماه منتشر می‌شود. صاحب امتیاز و مدیر مسئول آن، کتایون بناساز است و با قیمت ده هزار تومان به مخاطبان عرضه می‌شود.
ادبیات اقلیت / ۱ دی ۱۳۹۴
تمامی حقوق برای پایگاه اینترنتی «ادبیات اقلیت» محفوظ است.