مرگ کوچک / محمدحسن علوان (نامزد نهایی جایزه بوکر عربی ۲۰۱۷)

ادبیات اقلیت ـ رمان مرگ کوچک داستان تخیلی زندگی محیی الدین عربی را از زمان ولادت وی در اندلس در نیمهٔ سدهٔ ششم هجری تا وفات او در دمشق دربرمی‌گیرد. رمان حیات سرشار از سفر او را از اندلس در غرب تا آذربایجان در شرق و نیز گذار او را به مغرب و مصر و شام و حجاز و عراق و ترکیه به تصویر می‌کشد. او در این سفرها همراه با تجربهٔ صوفیانهٔ عمیق خود که درون روح ملتهب اوست، می‌زید، تا رسالت خود را زیر سایهٔ حکومت‌هایی فرضی به انجام برساند. او بر شهرهای متعدد و انسان‌های بسیاری گذر می‌کند، و حوادث متخیلانه و جنگ‌های فرساینده و احساسات آشفته‌ای را در این مسیر از سر می‌گذراند.

***

محمد حسن علوان، از عربستان سعودی، رمان نویس، زادهٔ شهر ریاض، در سال ۱۹۷۹ است. دکتری بازاریابی و تجارت بین‌الملل از دانشگاه کارلتون کانادا دارد. تا کنون پنج رمان از او به چاپ رسیده است، که عبارت‌اند از: “سقف اکتفا” (۲۰۰۲)، “سوفیا” (۲۰۰۴)، “حلقهٔ طهارت” (۲۰۰۷)، “سگ آبی” (۲۰۱۱) و”مرگ کوچک” (۲۰۱۶)، هم‌چنان که یک کتاب نقد به نام “کوچ: نظریات و عوامل مؤثر در آن” (۲۰۱۴) به چاپ رسانده است. به مدت شش سال مقالات هفتگی در دو روزنامهٔ سعودی الوطن و الشرق منتشر می‌کرد. هم‌چنان که دو روزنامهٔ آمریکایی نیویورک تایمز و انگلیسی گاردین مقالات و داستان‌های کوتاهی را از او به چاپ رسانده‌اند. در سال ۲۰۱۰ در شمار ۳۹ نویسندهٔ عربی زیر چهل سال برگزیده شد. رمان “سگ آبی” وی در سال ۲۰۱۳ جزو کاندیداهای نهایی جایزهٔ بوکر بود. ترجمهٔ فرانسهٔ همین رمان در سال ۲۰۱۵ از سوی بنیاد جهان عرب پاریس به عنوان برترین رمان ترجمه شده در آن سال برگزیده شد.

***

جایزه عربی بوکر در سال ۲۰۰۷ به همت هیئت گردشگری و فرهنگ ابوظبی و با پشتیبانی جایزه بوکر بریتانیا پایه گذاری شد.

این جایزه صرفاً در حوزه رمان برگزار می‌شود و لیست نهایی آن شامل شش رمان می شود. به جز تضمین ترجمه رمان برتر، به هر یک از شش رمان راه یافته به لیست نهایی، مبلغ ده هزار دلار و به رمان برگزیده علاوه بر آن مبلغ پنجاه هزار دلار پرداخت می‌شود.

مؤسسه جایزۀ بین المللی بوکر عربی، روز پنجشنبه ۱۶ فوریه ۲۰۱۷ فهرست نامزدهای نهایی جایزه بوکر عربی سال ۲۰۱۷ را معرفی کرد.

این فهرست دربردارندۀ شش رمان به این شرح است:

السبیلیات نوشتۀ إسماعیل فهد إسماعیل از کویت

فرزندان گتو نوشتۀ إلیاس خوری از فلسطین

در اتاق عنکبوت نوشتۀ محمد عبد النبی از مصر

آغل‌های بردگان نوشتۀ نجوى بن شتوان از لیبی

مرگ کتاب‌فروش نوشتۀ سعد محمد رحیم از عراق

مرگ کوچک نوشتۀ محمد حسن علوان از عربستان سعودی

برگزیدۀ نهایی این جایزه ۲۵ آوریل ۲۰۱۷ در شب افتتاحیۀ نمایشگاه کتاب ابوظبی اعلام خواهد شد.

گزارش و معرفی از: فرزدق اسدی

ادبیات اقلیت / ۴ فروردین ۱۳۹۵