وصیت‌ها نوشتۀ عادل عصمت از مصر / نامزد نهایی جایزه بوکر عربی ۲۰۱۹

ادبیات اقلیت ـ رمان “وصیت‌ها” (الوصایا) نوشتۀ عادل عصمت از کشور مصر، یکی از شش نامزد نهایی جایزه بوکر عربی در سال ۲۰۱۹ معرفی شده است.

خلاصۀ رمان:

رمان وصیت‌ها سرگذشت خاندان سلیم و نسل‌های مختلف آن را در منطقۀ صعید مصر از دهۀ بیست سدۀ گذشتۀ میلادی، در گذار به دوران سلطنت و انقلاب نظامی ۱۹۵۲ و دوارن جمال عبدالناصر و انور سادات و جنگ شش روزۀ ۱۹۶۷ و جنگ ۱۹۷۳ اعراب و اسرائیل می‌کاود. جد بزرگ خاندان عبدالرحمان برای نوۀ خود ده وصیت به جای می‌گذارد تا به مدد آن‌ها زندگی را تاب بیاورد، از آن کام لازم را بگیرد، و از فریب‌هایش در امان بماند. این وصیت‌ها در طول حیات نوۀ عبدالرحمان همواره جلوِ چشم‌هایش قرار دارد؛ و اگرچه بدان‌ها عمل نمی‌کند، اثرشان را در زندگی احساس می‌کند. در هر فصل/وصیتی، جد بزرگ وصیت را به طور عام بازمی‌گوید و سپس قصد خود را از آن توضیح می‌دهد، آن‌گاه راوی بخشی از سرگذشت “سرای سلیم” را آن بخش از وصیت روایت می‌کند. روایت به شکلی روان صورت می‌گیرد تا تأکیدی بر معنای وصیت‌ها باشد. وصیت‌هایی که به نظر می‌رسد از یک سو خلاصه‌ای از تجربه‌های جد بزرگ باشند، و از سوی دیگر، فلسفۀ زیستی اویند، که می‌خواهد با نسل‌های بعدی در میان بگذارد.

دربارۀ نویسنده:

عادل عصمت نویسندۀ مصری متولد سال ۱۹۵۹ است. در سال ۱۹۸۴ در رشتۀ فلسفه از دانشکدۀ ادبیات دانشگاه عین شمس قاهره فارغ‌التحصیل شده است. و مدرک لیسانس کتابداری خود را نیز از دانشگاه طنطا دریافت کرده است. او به عنوان کارشناس کتابداری در وزارت تعلیم و تربیت مصر به کار اشتغال دارد. مجموعه داستان “کاغذپاره ها” ۲۰۱۵، و رمان‌های “دغدغۀ مرگ” ۱۹۹۵، “مرد برهنه” ۱۹۹۸، “زندگی آرام” ۲۰۰۴، “روزهای پنجره‌های آبی” ۲۰۰۹ برندۀ جایزۀ دولتی رمان مصر در سال ۲۰۱۱، “آدم‌ها وجای‌ها” ۲۰۱۰، “حکایات یوسف تادرس” ۲۰۱۵ برندۀ جایزۀ نجیب محفوظ سال ۲۰۱۶، “صدای کلاغ” ۲۰۱۷، “حالت‌های ریم” ۲۰۱۷ و “وصیت‌ها” ۲۰۱۸، مجموعۀ آثار عادل عصمت است.

***

جایزه عربی بوکر در سال ۲۰۰۷ به همت هیئت گردشگری و فرهنگ ابوظبی و با پشتیبانی جایزه بوکر بریتانیا پایه گذاری شد.

این جایزه صرفاً در حوزه رمان برگزار می‌شود و لیست نهایی آن شامل شش رمان می شود. به جز تضمین ترجمه رمان برتر، به هر یک از شش رمان راه یافته به لیست نهایی، مبلغ ده هزار دلار و به رمان برگزیده علاوه بر آن مبلغ پنجاه هزار دلار پرداخت می‌شود.

دوازهمین دورۀ جایزۀ جهانی رمان عربی (بوکر عربی سال ۲۰۱۹) طی مراسمی در سالن تئاتر ملی عروسکی فلسطین در شهر قدس لیست کوتاه نامزدهای این دوره از جایزه را اعلام کرد.

این لیست شامل رمان‌های پست شبانه (برید اللیل) نوشتۀ هدی برکات از لبنان از انتشارات دار الآداب، و خورشید سفید و سرد (شمس بیضاء بارده) نوشتۀ کفی الزعبی از اردن از انتشارات دار الآداب، و یک تابستان به همراه دشمن (صیف مع العدو) نوشتۀ شهلا العجیلی از سوریه از انتشارات ضفاف، و وصیت‌ها (الوصایا) نوشتۀ عادل عصمت از مصر از انتشارات دار الکتب خان، و مطرود (النبیذه) نوشتۀ انعام کجه چی از عراق از انتشارات الجدید، و به کدامین گناه مرد؟ (بأی ذنب رحلَت؟) نوشتۀ محمد المعزوز از مغرب از انتشارات المرکز الثقافی للکتاب است.

گزارش: فرزدق اسدی

اخبار مربوط به جایزه بوکر عربی سال ۲۰۱۷

اخبار مربوط به جایزه بوکر عربی سال ۲۰۱۸

ادبیات اقلیت / ۱ اسفند ۱۳۹۷