برگزیدگان سومین دوره جشنواره داستان کوتاه خاتم در دو بخش بزرگسال و کودک و نوجوان

ادبیات اقلیت ـ مراسم اختتامیه سومین دوره جشنواره داستان کوتاه خاتم روز دوشنبه ۲۷ فروردین‌ ۱۳۹۷ در مرکز فرهنگی شهر کتاب برگزار شد.

در این مراسم آثار برتر این جشنواره در بخش بزرگسال به شرح زیر معرفی شد:

داستان‌های تقدیری بدون ترتیب اولویت:
«صدیق» نوشته زهرا سادات ثابتی
«سفر تا سفره عشق» نوشته گودرز ایزدی
«عربی با یک گل در اورسور» نوشته سیده عذرا موسوی
این آثار به دلیل نگاه نو، ساختار داستانی مناسب، سوژه‌ای قابل توجه، زبان داستانی و نثری روان، از سوی هیأت داوران شایسته تقدیر شناخته شده‌اند.

رتبه‌های بالاتر:
رتبه سوم به داستان «راز فراموشی خانه پیامبر» نوشته فائضه غفارحدادی
رتبه دوم به داستان «سعوف» نوشته امین اطمینان
رتبه اول به داستان «محمد نگفت من گفتم» نوشته رقیه کریمی

هیات داوران جایزه ویژه خود را به داستان «گلاب خانه ما کی تمام شد» نوشته محمدعلی رکنی تقدیم می‌کند.

هیات داوران از داستان «خشک آوی» نوشته نجیبه فیروزی در بخش فارسی‌زبانان تقدیر به‌عمل می‌آورد.

هیات داوران از خانم سوانا مهرابیان، نویسنده مسیحی کشورمان به خاطر نگارش داستان «حدیبیه» تقدیر به‌عمل می‌آورد.

هیات داوران در بخش بین‌الملل از داستان «الحب محمد» نوشته خانم ملاک علی الخطیب از کشور لبنان تقدیر به‌عمل می‌آورد.

بیانیه هیات داوران بخش بزرگسال سومین دوره جشنواره خاتم

بسم‌الله الرحمن الرحیم
لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللَّهِ أُسوَهٌ حَسَنَهٌ لِمَن کانَ یَرجُو اللَّهَ وَالیَومَ الآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثیرًا﴿ احزاب آیه ۲۱﴾

نوشتن از پیامبر رحمت، زیبا و ستودنی است. پیامبری که لطف بی‌پایان خداوند برای جهانیان است. او که با دلی باصفا، زیبایی‌های اخلاقی‌اش را به منصه ظهور درآورد و مقام انسان کامل را به تجلی نشست.

بررسی داستان‌های ارسالی از سوی نویسندگان جشنواره خاتم، توفیقی لذت‌آفرین برای هیأت داوران بود و لحظاتی شیرین که با خوانش هر داستان، عطر خوش محمدی فضای دل و جان را آکند. داستان‌ها علی‌رغم پیش‌بینی هیأت علمی و برگزارکنندگان نسبت به دو دوره قبل جشنواره از حد نصاب مقبولیت بالاتر بودند، ادبیت و معنویت در برخی داستان‌ها به‌هم آمیخته، تابلو‌‌ی داستان‌های زیبایی به زیور نقش آراسته شده‌اند. داستان‌هایی درخور و قابل‌اعتنا که بی‌اغراق تحسین هیأت داوران را با خود به همراه داشته است.

عنوان جشنواره، «داستان کوتاه»، توجه هیأت داوران را به دو نکته اساسی معطوف داشته است. نکاتی همسو و همطراز که داستان بودن آثار از یک‌سو و مرتبط بودن آن‌ها با حکمت معنوی، سیره، گفتار و تاریخ زندگی پیامبر را ضروری می‌داند. بر این اساس، از نظر هیأت داوران هم ساختار داستانی مدنظر بوده، هم نسبت آن با موضوع موردنظر که ویژگی بارز آثار این دوره است. برخی از آثار علی‌رغم نسبتی که با مضمون داشتند، به دلیل بی‌بهرگی یا کم‌بهرگی از ساختار داستانی لازم، از راه یافتن به رتبه‌های بالا بازماندند. همچنین آثاری که از ساختار مناسب بهره داشتند، اما از نسبت لازم با موضوع بری بوده‌اند، امکان صعود نیافته‌اند. لذا آنچه در پی می‌آید، نتیجه ارزیابی‌ها و بررسی‌هایی است که با توجه به دو اصل پیشین، پس از طرح در شورای داوری جشنواره برگزیده شده‌اند.

هیأت داوران لازم می‌داند از تک‌تک نویسندگان ارجمندی که در این فراخوان شرکت نموده، آثارشان مایه برکت و وسعت این جشنواره شده، سپاسگزاری نماید و اجر و توجه ویژه حضرتش را برای آن گرامیان آرزو کند.

هیأت داوران ذکر چند نکته را درباره آثار بررسی شده ضروری می‌داند:
۱- توجه به مستندات تاریخی و استفاده از منابع معتبر برای داستان‌نویسان ضروری است. اکتفا به شنیده‌ها و مشهودات و یا مراجعه به کتب دسته چندم و نامعتبر، گاه به داستان‌ها لطمه جدی وارد می‌سازد.
۲- مشاوره و همفکری با کارشناسان حوزه دین و تاریخ اسلام می‌تواند برای نویسندگان بسیار مفید باشد. هیأت داوران با داستان‌هایی مواجه شدند که در صورت اعمال اصلاحات ویرایشی تاریخی به آثاری موفق و مقبول بدل می‌شدند.
۳- دربازنویسی رویدادها و اتفاقات تاریخی، نویسندگان باید به شرایط و نیازهای جامعه امروز، سلائق و ذهنیت مخاطب توجه بیشتری داشته باشند. گاهی برخی منقولات، وَلو به فرض صحت، چندان با باورها و سلائق مخاطب سازگار نیست و به دافعه می‌انجامد.
۴- توجه به جاری ساختن زندگی پیامبر بعنوان الگو در زندگی امروز، در قالب داستان‌هایی معاصر بسیار ضروری است و خوشبختانه در این دوره شاهد اتفاقات خوبی در این زمینه بوده‌ایم.
۵- سیره و زندگی حضرت رسول (ص)، مملو از روایات و حوادث بیشمار است. موضوعات پرداخت شده در داستان‌ها محدود و گاه تکراری است. به‌نظر می‌آید این گنج بی‌پایان مستعد کاوش و جستار بیشتری است و همت عالی‌تری برای یافتن این گوهرها لازم به نظر می‌رسد.
۶- نگاه تاریخی به موضوع پیامبر اکرم (ص) اگرچه لازم و ضروری است، اما به‌نظر می‌رسد وجه ادبیت ادبیات ایجاب می‌کند که با نگاهی ژرف‌تر به وجه وجودی و حِکمی رسول خاتم و رابطه ایشان با خداوند و انسان‌ها پرداخت و انتظار ظهور داستان‌هایی قوی‌تر را داشت.

هیأت داوران امیدوار است در دوره‌های بعد جشنواره، به داستان و داستان‌هایی دست یابد که هرکدام قدرتمندانه‌تر از دیگری، سطح ادبی جشنواره را بالاتر برده، زمینه‌ای برای ظهور و بروز ادبیات قدسی را فراهم آورد. بی‌شک، آن روز به یاری دم محمدی‌اش ، دیر نخواهد بود. انشاءا…

هیأت داوران بخش بزرگسال سومین دوره جشنواره خاتم
محمدرضا سنگری، مجیدقیصری، حمیدرضا شاه آبادی، ابوتراب خسروی، حسن محمودی

**

همچنین در بخش کودک و نوجوان این جشنواره آثار برتر به شرح زیر معرفی شد:

الف) هیأت داوران، داستان‌های «احمد احمد» و «قصه درخت پیر» نوشته علی ناصری را شایسته تقدیر می‌داند.

ب) رتبه‌های بالاتر:
رتبه سوم به داستان «ماجرای سوسمار» نوشته معصومه دهنوی
رتبه دوم به داستان «کوکو» نوشته صدیقه ملازینعلی
رتبه اول به داستان «این خانه پر از نام محمد است» نوشته معصومه کریمی

ج) هیأت داوران جایزه ویژه خود را به طور مشترک به داستان‌های:
«یک سطل شیر شتر» نوشته سپیده شیخ‌لو
«تنها کلمه» نوشته معصومه علیزاده صدقیانی
«پیامبر رحمت» نوشته دنیا احمد بابوری
تقدیم می‌کند.

بیانیه هیات داوران بخش کودک و نوجوان سومین دوره جشنواره خاتم

بسم‌الله الرحمن الرحیم
لَقَد کانَ لَکُم فی رَسولِ اللَّهِ أُسوَهٌ حَسَنَهٌ لِمَن کانَ یَرجُو اللَّهَ وَالیَومَ الآخِرَ وَذَکَرَ اللَّهَ کَثیرًا﴿ احزاب آیه ۲۱﴾

نوشتن درباره پیامبری که رحمت بی‌پایان خداوندی برای همه جهانیان است، زیبا و ستودنی است. پیامبری که دوستدار کودکان بود و امت خود را به دوست داشتن کودکان فرا می‌خواند و می‌فرمود: اَحِبُّوا الصِّبیانَ وَ ارحَمُوهُم؛ کودکان را دوست بدارید و با آنان مهربان باشید و آن‌قدر برای آن‌ها اهمیت قائل بود که حضور آن‌ها را مایه برکت خانه می‌دانست؛ بَیتٌ لا صِبیانَ فیهِ لا بَرَکَهَ فیهِ.

علاوه بر این، داستان‌های ارسالی بخش کودک و نوجوان به دبیرخانه جشنواره خاتم، توفیقی لذت‌آفرین برای هیأت داوران بود که عطر خوش محمدی را به دل و جان ‌نشاند. عامل مسرت بخش دیگر برای داوران، اراده حضور نویسندگان جوان و نوجوان، کمتر آشنا به فنون نویسندگی، ازجمله دانش‌آموزان در کنار نویسندگان نام‌آشنا در این دوره جشنواره بود.

هرچند بررسی آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره سوم در بخش کودک و نوجوان حکایت از دقت‌نظر بیشتر نویسندگان و تلاش آن‌ها برای ارتقای کیفیت آثار نسبت به دو دوره قبل داشت، اما همچنان یادآوری نکاتی برای توجه علاقه‌مندان به حضور در دوره‌های بعدی جشنواره ضروری است:

۱- استفاده از منابع معتبر تاریخی و روایی برای داستان‌نویسان ادبیات دینی ضروری است. اکتفا به شنیده‌ها و مشهودات و یا مراجعه به کتاب‌هایی که از اعتبار لازم برخوردار نیستند به داستان‌ها لطمه جدی وارد می‌سازد.

۲- مشاوره و همفکری با کارشناسان حوزه دین و تاریخ اسلام می‌تواند برای نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان بسیار مفید باشد. داوران با داستان‌هایی مواجه شدند که در صورت اِعمال چند اصلاح و نکته ویرایشی تاریخی به آثاری موفق و مقبول بدل می‌شدند.

۳- دربازنویسی رویدادها و اتفاقات تاریخی، نویسندگان کودک و نوجوان به اقتضائات امروز و سلایق و ذهنیات مخاطبان توجه بیشتری نمایند. گاهی برخی منقولات، وَ لو به فرض صحت، چندان با باورها و سلایق مخاطبان سازگار نیستند و به دافعه می‌انجامند.

۴- توجه به جاری ساختن روح تعالیم و سیره پیامبر در زندگی امروز و در قالب داستان‌هایی معاصر بسیار ضروری است و خوشبختانه در این زمینه شاهد اتفاقات خوبی بوده‌ایم.

اطمینان داریم مسیری که جشنواره با اتکال به خداوند تبارک و تعالی و اعتماد به هوش و ذوق سرشار نویسندگان درپیش گرفته، موجب خواهد شد هر سال نسبت به دوره قبل شاهد رشد و بالندگی داستان‌نویسی و دریافت داستان‌هایی با غنای بیشتر ادبی و محتوایی باشیم.

هیئت داوران بخش کودک و نوجوان سومین دوره جشنواره خاتم

مصطفی رحماندوست، طاهره ایبد، افسانه شعبان نژاد

منبع خبر: + و +

ادبیات اقلیت / ۲۷ فروردین ۱۳۹۷