نقد سریال شهرزاد / شهرزاد دقیقاً کجایی؟
ادبیات اقلیت ـ نقد سریال شهرزاد با نام «همه آنچه درباره سریال شهرزاد باید بدانید» یا «شهرزاد دقیقاً کجایی؟» / بازنشر
پویان خوشحال
نقد سریال شهرزاد / شهرزاد دقیقاً کجایی؟
این روزها از کنار هر مغازه سوپری که گذر کنید با پوسترهایی از بازیگرانی همچون ترانه علیدوستی، شهاب حسینی، مصطفی زمانی و علی نصیریان مواجه می‌شوید که با خطی خوش بر روی آن نام «شهرزاد» می‌درخشد. پوسترهایی که مربوط به سریالی است با همین نام. این سریال ۲۶ قسمت دارد که در ابتدا قرار بوده با نام «روزی روزگاری عاشقی» روانه بازار شود. کارگردانی این سریال را حسن فتحی به عهده دارد و تهیه کنندگی آن را محمد امامی و سید محمد هادی رضایی انجام می‌دهند. بازیگر نقش شهرزاد را ترانه علیدوستی ایفا میکند. این سریال روایتی عاشقانه و تاریخی از دهه ۳۰ ایران است. تلفیقی که در نگاهی تاریخی به ژانری عاشقانه می‌پردازد و یا فراتر از آن یک مضمون عاشقانه است در سایه احوالات سیاسی آن دوران. شهرزاد با شعار «در تندباد حادثه، “عشق” اولین قربانی است.» به قلم نغمه ثمینی و حسن فتحی نوشته شده است. آنچه مشهود است، «شهرزاد» که از آن به عنوان بزرگ‌ترین پروژه تاریخ شبکه نمایش خانگی یاد میشود توانسته در همین قسمت‌های اولیه مخاطبان زیادی را به گیشه‌های سوپرمارکتی بکشاند.
آنچه گذشت…
«شهرزاد» که پس از اتفاقات ملی شدن صنعت نفت و همزمان با کودتای ۲۸ مرداد اتفاق می‌افتد. حول زندگی عاشقانه شهرزاد(ترانه علیدوستی) و فرهاد(مصطفی زمانی) آغاز میشود. زندگی شهرزاد تحت تصمیمات شخصی به نام «بزرگ آقا» با بازیگری متفاوت و چشمگیر بازیگر فیلمسینمایی “گاو”، علی نصیریان قرار می‌گیرد. بزرگ آقا فردی قدرتمند و ثروتمند است و برای رسیدن به اهداف خود از هیچ عملی کوتاهی نمی‌کند. این سریال ۶۰ دقیقه‌ای که بخش زیادی از آن حول شهرزاد، فرهاد و قباد(شهاب حسینی) و مثلث عشقی ناخواسته‌ای که بین آن‌ها شکل گرفته است، می‌چرخد تا به امروز با پخش هشت قسمت از آن در شبکه نمایش خانگی، توانسته دغدغه هفتگی بسیاری از مردمان ایران زمین شود. در ادامه سریال، شهرزاد به ازدواج اجباری با قباد، داماد آقا بزرگ تن می‌دهد و این یکی از نقاط عطف فروش فوقالعاده این سریال در قسمت‌های ۶ و۷ بوده است. فروش این سریال به قدری در بین مردم همه گیر شده است که تهیه کنندگان و موسسه پخش این سریال دست به بازنشر دوباره برخی از قسمت‌های اولیه این سریال زده اند. باید نشست و دید در قسمت‌های بعد «شهرزاد قصه گو» چه قصه‌ای برای گفتن دارد.
جذب مخاطب خارجی در کنار حرفه‌ای گری
[ نقد سریال شهرزاد ] حسن فتحی که سریال‌های معتبری همچون «پهلوانان نمی‌میرند»، «شب دهم»، «میوه ممنوعه» و «مدار صفر درجه» را در کارنامه خود دارد. اینبار نیز نام او و فیلمش بر سر زبان‌ها افتاده و در هشت هفته اخیر بار دیگر خود را به عنوان یکی از کارگردان‌های تراز اول کشور مطرح کرده است. از دیگر نقاط قابل توجه در سریال‌های ساخته شده توسط فتحی میشود به موارد زیر اشاره کرد. گویا فتحی بازیگرانی محدود را می‌پسندد و از آنان در سریال هایش استفاده میکند. به طور مثال علی نصیریان در میوه ممنوعه، شهاب حسینی در مدار صفر درجه و چندین مورد دیگر که به سادگی می‌توان یافت. این موضوع نه تنها باعث ضعف نبوده بلکه موفقیت‌های مکرر فتحی در سریال‌های مختلف نشان از حساسیت‌های این کارگردان در انتخاب بازیگر دارد. هرچند ورود برخی چهره‌های سوپراستار سینما به سریال نیز بر نقاط قوت این سریال افزوده است. باید دید فتحی که نویسندگی سریال را نیز به عهده دارد در ۱۸ قسمت باقیمانده چه برنامه‌هایی برای «شهرزاد» خواهد داشت. از نکات دیگر این سریال می‌توان به تیم تهیه کنندگی آن اشاره کرد. سرمایه گذار این سریال ۲۶ قسمته را سید محمد هادی رضوی به عهده دارد. او در گفت‌وگو‌های خود عنوان می‌دارد که سریال شهرزاد باید جای «فاطماگل» را بگیرد. فاطماگل نام سریالی ساخت ترکیه و ماهواره‌ای بود که مدتی به طور وسیع مورد توجه هموطنانمان قرار گرفت. رضوی می‌گوید: «شهرزاد» قصه‌ی عاشقانه است ولی در بستری تاریخی روایت میشود. این که دوره‌ای تاریخی در کشور بوده که پول و قدرت و وابستگی به دربار می‌توانست عشق و ناموس یک فرد را بگیرد و برایش تعیین تکلیف کند. وی پیش از این گفته بود: هدف از تولید چنین سریالی، نفوذ فرهنگی توسط سینمای ما به کشورهای مانند ترکیه است، چرا که تهاجم در امر فرهنگی کار بسیار خوبی است. این نگاه متفاوت از سرمایه گذار سریال را می‌توان در موسیقی متن وهمچنین تیتراژهای پایانی «شهرزاد» به خوبی مشاهده کرد. سه آهنگ ساخته شده در این سریال با نام‌های «همخواب»، «به رسم یادگار» و «کجایی؟» با ترانه‌هایی به ترتیب از وحشی بافقی و حسین صفا و محسن چاووشی از جمله این موارد است. محسن چاووشی خواننده سه اثر فوق که او نیز تجربه کار برای تیتراژ و به طور کلی موسیقی سینمایی را در کارنامه دارد بهترین گزینه از دید مسئولان این سریال بود. محسن چاووشی که پیش از این در فیلم سینمایی «سنتوری- داریوش مهرجویی(۱۳۸۵)» با آهنگ‌های بینظیرش امتحان خود را پس داده بود توانست با صدای خود در معرفی «شهرزاد» به آن دسته از افراد که از شبکه نمایش خانگی دور شده بودند، پیوندی دوباره برقرار کند. گفتنی است؛ موسیقی متن شهرزاد را فردین خلعتبری ساخته است.
رقابت داغ فیلم‌های قبل از ۵۷
همزمان با پخش سریال شهرزاد شاهد پخش سریال «معمای شاه» در سیمای ایران هستیم. سریالی که خبرها از هزینه‌های بالا و گریم‌های طاقت فرسای آن شنیده میشود. پخش همزمان شهرزاد، معمای شاه و حتی «کیمیا» در فضای قبل از انقلاب این فیلم‌ها، ناخودآگاه هر بیننده‌ای را به مقایسه این سریال‌ها وامی دارد. معمای شاه در هفته‌های اخیر با گاف‌های در روایت داستان همراه بوده و داد بازماندگان شخصیت‌های واقعی داستان را در آورده و از طرفی پیشرفت تصاعدی شهرزاد در جذب مخاطب، تا حدودی قضاوت را در قیاس این دو سریال آسان میکند. هرچند صدا و سیما در فیلم‌های تاریخی خود کارنامه‌ای درخشان دارد. باید دید این معمای حل شده در هفته‌های آتی می‌تواند جایگاهی در منظر بینندگان کسب کند.
بازخورد [ نقد سریال شهرزاد ]
پرویز پرستویی ستاره بی چون و چرای سینمای ایران در مطلبی که در صفحه اینستاگرام خود منتشر کرد گفته بود؛ از سریال «شهرزاد» لذت بردم و بی صبرانه منتظر قسمت بعدی این سریال هستم. گفتنی است؛ حسن فتحی کارگردان شهرزاد با ارسال هفت قسمت اول سریال برای پرویز پرستویی او را ترغیب به دیدن شهرزاد کرده است. از دیگر بازیگران سریال شهرزاد می‌توان به محمود پاک نیت، مهدی سلطانی، پریناز ایزدیار،ابوالفضل پورعرب و جمشید هاشم‌پور اشاره کرد. جمشید هاشم پور که از بازی در هر نوع سریالی امتناع می‌کرد اینبار دل به دریا زده خود را به فیلمنامه حسن فتحی سپرده است.
ابتکار
ادبیات اقلیت / چهارشنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۴
نقد سریال شهرزاد
تمامی حقوق برای پایگاه اینترنتی «ادبیات اقلیت» محفوظ است.
پیمان
با نظر ایشان موافقم. بنظرم سطح اگاهیهای شناختی عاطفی اجتماعی جوانان ایرانی (اکثرا) به اندازه ای نیست که تجزیه و تحلیل عمیقی از ماجراهای داستان داشته باشند. منظورم برداشتهای سطحی از ماجراهاست. کارگردان و نویسنده شاید قصد داشته باشند ضرب المثل ادب از که اموختی از بی ادبان را تبیین کنند و زشتی یکسری اعمال را برجسته کنند تا جوان راه صحیح تر را انتخاب کند اما تصور من این است که جوان همزادپنداری صوری و ظاهری کرده و الگوهای رفتاری ارائه شده را عینا رفتار میکند. اما سریال خوش ساخت و بازیهای خوبیمیبینیم. مخصوصا اقای نصریان و خانم ایزدیار.
رضا
سلام متاسفانه یکی از بی محتوا ترین بدترین و مزخرف ترین سریال های تاریخ ایران شهر زاد است.این سریال علی رغم بازی بسیار عالی بازیگران داستان قوی و دکوراسیون حرفه ای حاوی مسایل زیاد ضد فرهنگی است.سریال بسیار سرگرم کننده است .امکان ندارد شما دو سه قسمت اول سریال راببینید و طاقت بیارید و بقیشو نبینید.ولی متاسفانه دروغ خیانت توطِئه دغل خمیر مایه اصلی سریال است که به نظر عاشقانه می اید.اتفاقات این سریال در هیچ جای تاریخ و جغرافیای ایران اتفاق نمی افتد. درست است که بزرگ اقا ها همیشه در تا ریخ ما بوده و هستند و خواهند بود ولی نه به این شکل و غلظتی که ما در سریال شهر زاد میبینیم.در اینجا همه به هم دروغ می گویند و همه به هم خیانت می کنند.خیلی راحت به مخاطب نوجوان القا می گردد اگر شکست عشقی خوردی برو شراب بخور و یا هر وقت دلت گرفت برو سیگار بکش هر جا تونستی برو کلک بزن اگر هم ازدواج کردی دلت می تواند با همسرت نباشد(قباد و شیرین)(شهرزاد و قباد)مرد متاهل می تواند راحت عشق شخص دیگری را صاحب شود(مریم و بابک و سرهنگ تیموری)و بابک پس از خیانت مریم به کافه رفته و سیگار و شراب مرهم درد اومیشود. ممکن است بگویید ای اقا اینها که طبیعی است و ممکن است اتفاق بیفتد اری امکان دارد اتفاق بیفتد ولی نمایش ان و به تصویر کشیدن این موضوع برای نوجوان ایرانی با این فرهنگ فعلی و جامعه فعلی زیاد مناسب به نظر نمی رسد. همزاد پنداری جوانان با قباد در استعمال سیگار بین جوانان مشهود و محسوس است.فرهاد شخصیت مثبت و دوست داشتنی فیلم با شهرزاد قهرمان داستان دست به فرار می زنند(همین چند روز پیش پدری دخترش را جلوی دانشگاه به دلیل اینکه قصد فرار داشته به ضرب گلوله کشت)البته من نمی گویم این فرار ربط به این سریال دارد ولی به هر حال در این سریال قبح فرار شکسته می شود و فرار توجیه می شود.همانگونه که ارتباط بین سرهنگ تیموری و مریم نیز توجیه می گردد. و قتل و ادمکشی هم که به قول معروف خدا بده برکت تا دلت بخواد ادم بیگناه و با گناه کشته میشه ادم فکر می کنه تو دوران گانگسترها داره زندگی می کنه اشرافی گری و توهین به طبقه پایین جامعه هم از خصوصیت های بارز سریال است.ولی سریال بسیار خوش ساخت و جذاب و دیدنی است .ای کاش مسئولان ناظر به جای گیر دادن به مسائل ظاهری فیلم به این نکات توجه می کردن و این سریال که می توانست شاهکار بی نظیری باشد را به این روز نمی انداخت….البته این نظر من است قطعا عده زیادی با من هم عقیده نیستن….از بازی بی نظیر علی نصیریان جمشید هاشم پور ابوالفضل پور عرب و مصطفی زمانی و ترانه علیدوستی و خانم رویا (اذر گلدره)و شهاب حسینی نیز نباید گذشت .ایراد من به محتوای فیلم و مسائل ضد فرهنگی سریال است .البته غفلت صدا و سیما نیز در تولید اثار به قول خودشان فاخر هم این خلا را بوجود اورده است شاد باشید
مهشید
این سطحی ترین برداشت ممکن بود
skh
کاملا درست گفتین
البته به نظر من سریال فقط داره نون ظاهر بازیگراش رو میخوره
پری
اگر نام داستان را بزرگ آقا میگذاشتند ، همان قسمت اول داستان شهرزاد پی به سرنخ ها و ردپای فیلم پدرخوانده میبردم. با این تفاوت که داستان پدرخوانده با قضایای تاریخ ایرانی و عشق هایی باشکل و شمایل ایرانی آمیخته شده است. کپی برداری ها از فیلم پدر خوانده گاهی آنقدر مشخص میشود که میتوانستم بقیه ی وقایع را حدس بزنم. فکر میکنم نام گذاری داستان فقط برای رد گم کردن است…