سوار بر اسب مرده رمانی موفق دربارۀ رنج آدمی
به گزارش خبرنگار مهر، نهمین جلسه از سلسله جلسات «هفت شهر قلم» عصر دیروز دوشنبه ۵ مرداد با هدف نقد و بررسی رمان سوار بر اسب مرده نوشته مهدی جعفری در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.
اولین سخنران این برنامه رامبد خانلری گفت: این رمان به صراحت، در متن و در آغاز، مرتبط با «کتاب ایوب» شده است. این کتاب از زیباترین و شاعرانهترین بخشهای مجموعه عهد عتیق است که الگو و فضای داستانی آن در آثار کافکا دیده می شود.
وی با ذکر نکاتی به متاثر بودن رمان «سوار بر اسب مرده» از آثار و اندیشه های کافکا اشاره کرده و این رمان را از معدود آثار موفق ایرانی دانست که در ساخت و پرداخت موقعیت کافکایی موفق بوده است.
نویسنده «سرطان جن» در ادامه با ذکر شواهدی از متن، به تقابل مفهوم خیر و شر در این داستان اشاره کرد. او با نقل جملهای از داستایفسکی که «بشر از رنج بی پایان گریزی ندارد»، گفت: در این رمان با شخصیتهایی مواجهیم که دچار رنج بی پایان هستند.
سخنران دوم این نشست، میترا معینی داستان رمان سوار بر اسب مرده را داستان رنج دانست؛ رنجی که در پی ازکف دادن می آید. او این رنج و یأس را چه در پیرنگ و چه در فرم مشهود و برجسته دانست. معینی با اشاره به اینکه در متن با این مفهوم مواجهیم که هیچ قطعیتی چه در زندگی و چه حتی در مرگ وجود ندارد، رمان مهدی جعفری را رمان عدم قطعیت دانست و گفت: فرم قطعهقطعه رمان این مفهوم را القا می کند که خود زندگی هم دارای تشتت و آشفتگی است.
نویسنده «معبد لاکپشت» از خلق شخصیت «گورزا» در این رمان سخن گفته و آن را شخصیتی فراواقعی دانست که زمانی هست و زمانی نیست. و این شخصیت را تاحدودی شبیه به پیرمرد خنزرپنزری هدایت – لااقل در مواردی- دانسته و با توجه به شکل خودکشی یکی ازشخصیت های کتاب، به ردپای صادق هدایت در این اثر مهدی جعفری اشاره کرد و گفت: نویسنده از شخصیت «گورزا» استفاده خوب و کاملی نکرده است.
معینی سپس به نمادپردازی «اسب» در رمان مذکور اشاره کرده و با توجه به اینکه اسب نماد حرکت، رهواری و زندگی است، گفت: اسب در این کتاب بار معنایی سنگینی را به دوش می کشد؛ همچنان که در نام کتاب هم کاملاً معلوم است.
در ادامه این برنامه، مصطفی علیزاده اشاراتی به فرم و ساختار کتاب داشته و با ذکر نکات و شواهدی این رمان را در فرم شبیه به آثار پستمدرنیستی دانست و گفت: همچنان که در محتوا نیز با طرح مفهوم عدم قطعیت- که از کلیدی ترین مفاهیم پست مدرنیستی است- مواجهیم.
نهمین جلسه از سری جلسات هفتشهر قلم، با اعلام برنامه دو ماه آینده به کار خود پایان داد.