همصحبتی با آشنایان روح

ادبیات اقلیت ـ “همصحبتی با آشنایان روح” در مجموعۀ مدرسه خوشبختی نوشتۀ مرتضا کربلایی لو:

***

تا می‌گویم دکتر فلسفه‌ام، آن‌هایی که می‌خواهند شوخی‌ای بکنند می‌پرسند آقای دکتر، اول مرغ بود یا تخم مرغ؟ شبیه این سؤال را این بار من می‌پرسم: اول انسان بود یا تعلیم قرآن؟ ظاهراً اول باید انسان باشد تا تعلیم قرآن ببیند. روشن است. اما سورۀ الرحمن، برعکس می‌گوید: اول تعلیم قرآن بود و سپس انسان آفریده شد. سید حیدر آملی از این دو آیه این را فهمیده که بی‌تعلیم الاهیات، انسان به وجود نمی‌آید. پس انسان حیوانی سخن‌گو نیست، بلکه حیوانی آشنا به وحی است، که الاهیات آموخته است. الاهیات مطالعۀ موجودات الاهی است. و بزرگ‌ترین و مهم‌ترین الاهی، “روح” است. روح چیست؟ هم می‌دانیم هم نمی‌دانیم. می‌دانیم چون از روح در ما دمیده شده و نمی‌دانیم چون روح فراتر و بزرگ‌تر از تک تک ماهاست و اغلب، وجودش انکار می‌شود. اما روح با انکار ماها عقب نمی‌نشیند. شکل عوض می‌کند و برقرار می‌ماند. هم‌صحبتی با هرکسی که به روح آشناست و با روح سروکار دارد، باعث شادی است. حالا می‌خواهم چیزی با شما در میان بگذارم: پول روح نیست، اما رفتاری شبیه روح دارد. انگار وکیل روح است در میان منکران روح. و اولین کسی که این را فهمید، مارکس بود. به جای رفتن سراغ روان‌شناسان و روان‌کاوان، که این روزها رایج شده، کمی با تاجران هم‌صحبت شوید. تاجران با روح، دمخورند. شامۀ تیز دارند و با بازی‌های روح آشنایند.

مدرسه خوشبختی در اینستاگرام

(یادداشت‌های اینستاگرامی مرتضا کربلایی لو)

ادبیات اقلیت / ۲۹ شهریور ۱۳۹۷